مجتهدی ماندگار در سپهر علم و اندیشه ایران
تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۲۱۰۵۵۸
محمدعلی مجتهدی در اول مهرماه سال ۱۲۸۷ در شهر لاهیجان ، از شهرهای بنام و کهن استان گیلان به دنیا آمد. با وجودیکه پدرش تاجر ابریشم کالایی که در آن روزها رونق بسیار و نقش مهمی در تجارت و مبادلات اقتصادی ایفا می کرد بود ، تمایل چندانی به تحصیل علم از سوی فرزندش نداشت و یا اجازه تحصیل در شهرهای دیگر را نمی داد با این حال؛ محمدعلی هفت ساله در مدرسه حقیقت لاهیجان کسب علم و دانش را آغاز کرد و حدود پنج سال بعد و به دنبال بروز برخی نا آرامی ها در گیلان که با نهضت جنگل و قیام استبدادستیزانه میرزاکوچک خان جنگلی، بی ثباتی هایی را در این استان به وجود آورده بود ، وقفه ای در روند علم آموزی او ایجاد شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پس از برقراری ثبات نسبی سیاسی در کشور، محمدعلی ۱۷ ساله با استفاده از ارثیه مادری، به تهران عزیمت کرد و تحصیلات ابتدایی مقطع دبیرستان را در دارالمعلمین مرکزی و سپس سال های پایانی را در مدرسه شرف گذراند و با کسب رتبه قبولی در اعزام محصل به فرانسه، راهی اروپا شد و یک سال در مدرسه بلز پاسکال در شهر کلرمون به تقویت زبان فرانسوی پرداخت و پس از آن وارد دانشگاه لیل شد و لیسانس مکانیک را طی سه سال به دست آورد.
محمدعلی مجتهدی در مکانیک استدلالی بین تمام هم دوره ای هایش، عنوان اول را به دست آورد و بهترین دانشجو و طی سال های ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۷ موفق شد مدرک فوق لیسانس خود را نیز دریافت کند و پس از آن نیز دوره دکترا در دانشگاه سوربن آغاز و روی پایان نامه ای با عنوان حل برخی مسائل مکانیک مایعات تحقیق کرد.
امتیاز شایان افتخار که بالاترین امتیاز برای تصویب دکترا بود، به او داده شد و دکتر مجتهدی در سن سی سالگی به ایران بازگشت و دانشیار ریاضی دانشکده علوم و دانشسرای عالی شد.
مجتهدی در سال۱۳۲۰ پس از پایان سربازی، ضمن تدریس در دانشکده فنی دانشگاه تهران، در دبیرستان البرز نیز صاحب مسئولیت شد. این دبیرستان در سال ۱۲۵۴توسط دکترساموئل جوردن تاسیس شده بود.
وی سه سال بعد و از مردادماه سال ۱۳۲۳ به مدیریت دبیرستان البرز برگزیده شد و او این مدرسه را به بهترین و مشهورترین مدرسه ایران تبدیل کرد. مجتهدی ۳۴ سال مدیر این دبیرستان بود و بسیاری از دانشمندان و مشاهیر علمی کشورمان را تربیت کرد. او در سال ۱۳۴۰ همزمان با ریاست دبیرستان ، ریاست دانشگاه شیراز را نیز بر عهده گرفت و همچنین در آذرماه سال ۱۳۴۱ به مدت سه سال رئیس دانشگاه پلیتکنیک (امیرکبیر) تهران شد و در آبان ماه سال ۱۳۴۴ مسئول تأسیس دانشگاه صنعتی شریف شد و این دانشگاه طی ۱۱ ماه بعد یعنی از اول مهرماه سال ۱۳۴۵ شروع به فعالیت کرد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مجتهدی از مهندس بازرگان نخستوزیر وقت خواست تا فرد دیگری را به جای او در دبیرستان البرز منصوب کند تا بتواند برای معالجه چشمش به خارج از کشور برود. وی بعدها نیز دچار نارسایی قلبی شد و پس از پشت سر گذاشتن سه بار سکته قلبی، در سال ۱۳۷۶ در شهر نیس فرانسه رخت از دنیا بست و در همان شهر به خاک سپرده شد.
سوابق و یادگارهای ماندگار
عضویت در کمیسیون علمی و فرهنگستان از سال ۱۳۱۷ تا ۱۳۲۰ ، ریاست دبیرستان البرز، عضویت رسمی شورای عالی فرهنتگ از سال ۱۳۲۳ ، مدیریت کل اداری و آموزشی وزرات فرهنگی در سال تحصیلی ۱۳۲۵ و ۱۳۲۶ ، سرپرستی محصلان ایرانی در فرانسه در اسفندماه سال ۱۳۳۹ ، ریاست دانشگاه شیراز، ریاست دانشگاه صنعتی پلی تکنیک تهران، نیابت تولیدت دانشگاه شریف و ریاست دانشگاه شهید بهشیتی از بهمن ماه سال ۱۳۴۶ تا مردادماه سال ۱۳۴۷.
در میان همه این سوابق، ۳۴ سال خدمت در ریاست دبیرستان البرز درخشان تر است. مجتهدی در زمان خدمت در دبیرستان البرز، جان نثاری های بسیاری در راه ارشاد جوانا ایران انجام داد و او از نقل است که معتقد بود جوانانی که از این دبیرستان فارغ التحصیل می شوند، باید به اتکای به نفس، نظم و انضباط نیز آراسته باشند.
مجتهدی از طرف وزارت فرهنگ و نخست وزیران وقت تقدیرنامه های متعدد دریافت داشته و با تصویب شورای عالی فرهنگ به دریافت نشان درجه اول فرهنگ نائل شده ضمن اینکه از طرق وزارت فرهنگ فراسنه نیز نشان هایی دریافت داشته است.
بنیاد نخبگان استان تهران، مهرماه سال گذشته مراسم نکوداشت مقام فرهنگی و آموزشی محمد علی مجتهدی را برگزار کرد.
در سال ۱۳۹۴ نیز بنیاد محمدعلی مجتهدی گیلانی توسط هیأت مؤسسی متشکل از علاقمندان و دانشآموختگان دبیرستان البرز و دانشگاه صنعتی شریف در تهران پایهگذاری شد. استفاده از تجربیات دانشآموختگان و علاقهمندان به مکتب مجتهدی برای افزایش سطح معلومات دانشآموزان دبیرستانی و دانشجویان دانشگاهها، ارتقاء سطح دانش و بینش عمومی و اعتلای فرهنگ و هنر کشور، اشاعه فرهنگ و هنر اصیل ایرانی و اسلامی، تلاش برای سازماندهی دانشآموختگان و دستپروردگان دکتر مجتهدی در مراکز آموزشی وابسته، اعطای جایزه و نشان علمی، فرهنگی و آموزشی بنیاد به دانشآموختگان آموزش متوسطه و عالی، اعطای بورسیه و حمایتهای مالی از علاقهمندان، دانشآموختگان و نخبگان آموزش متوسطه و عالی کشور برای اعتلای اهداف علمی، فرهنگی و هنری بنیاد، تأسیس، تجهیز، حمایت مالی و معنوی مراکز فرهنگی، هنری و آموزشی و وقف عام به نام بنیاد، همکاری با مقامات کشوری، استانی و محلی بهمنظور ایجاد مجتمع و موزه فرهنگی، هنری و آموزشی برای ارتقاء سطح فرهنگی مردم از اهداف تأسیس بنیاد ذکر شده است.
۷۲۹۶/۲۰۰۷/
منبع: ایرنا
کلیدواژه: نخبگان لاهیجان گیلان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۲۱۰۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سفر همسر رئیسی به پاکستان / اهدای دکتری افتخاری (+ عکس)
به گزارش صدای ایران از ایرنا، سفر ۲ روزه آیتالله رئیسی و هیات همراه به پاکستان به عنوان کشوری مهم و تاثیرگذار در حوزه جنوب آسیا که دارای روابط دیرینه فرهنگی، تاریخی و تمدنی با ایران اسلامی است، نقطه عطف گسترش همکاریهای منطقهای و فرامنطقهای برای دو کشور به شمار میرود.
در سفر رئیس جمهور به پاکستان که به شهرهای اسلامآباد پایتخت، لاهور شهر فرهنگ و تاریخ و همچنین کراچی قطب اقتصادی این کشور انجام شد، جمیله علمالهدی همسر آیتالله رئیسی نیز وی را همراهی میکرد تا بخشی از رایزنی و مراودات فرهنگی با هدایت و حضور این استاد دانشگاه و عضو هیات علمی شهید بهشتی تهران هدایت و برنامهریزی شود.
جمیله علمالهدی همسر رئیسجمهور اسلامی ایران که به همراهی هیات ایرانی به پاکستان سفر کرده بود، در بدو ورود به اسلامآباد مورد استقبال خانم «عاصفه بوتو زرداری» دختر رئیسجمهور و برخی دیگر از مقامات این کشور قرار گرفت و سپس در ادامه با برنامههای متعدد و فشرده در حوزههای گوناگون اعم از علمی و دانشگاهی، امور اجتماعی و خیریه، گفتگوهای رسانهای، دیدار با نخبگان، دیدار با بانوان تاثیرگذار پاکستانی، شرکت در همایش اشک مریم و فلسطین و دیدار با مقامات پاکستانی و در نهایت در نشست با فعالان قرآنی پیگیری شد.
جمیله علمالهدی عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران با دعوت رسمی دانشگاه نومل از معتبرترین دانشگاههای اسلام آباد در حوزههای علوم انسانی و اجتماعی، در این دانشگاه حاضر شد و نشان دکتری افتخاری این دانشگاه را دریافت کرد.
وی همچنین نمایشگاه فرهنگی بینالمللی که با حضور برخی از سفرای مقیم اسلامآباد برگزار شده بود را افتتاح و ضمن ایراد سخنرانی در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه، به موضوع نقش و جایگاه زنان ایران در توسعه کشور پرداخت و حضور جدی زنان در عرصههای مختلف علمی و فناوری، دانشگاهی و جامعه را از بنیانهای توسعه اجتماعی و سیاسی ایران برشمرد.
از دیگر برنامههای حضور جمیله علمالهدی استاد دانشگاه شهید بهشتی حضور در جمع بیش از یک هزار نفر از بانوان نخبه پاکستان بود.
وی در سخنرانی خود در جمع پرشور بانوان نخبه پاکستانی که بیش از ۲ ساعت به طول انجامید، ضمن قدردانی از ابراز احساسات و جو صمیمی بانوان تاثیرگذار پاکستانی، گفت: صمیمیت و برادری بین ملت ایران و پاکستان و احساس نزدیکی که با شما دارم، احساس حضور در کشور خودم را برای من ایجاد کرده است.
وی در ادامه به اهمیت موضوع خانواده و نقش محوری زنان در حفظ و انسجام بنیانهای خانواده اشاره کرد و مساله فلسطین و مردم غزه را از موضوعات مهم و مشترک بین نخبگان ایران و پاکستان دانست.
در این برنامه همسر رئیسجمهور میزبانی از ۳۰۰ نفر از بانوان مسئول، مقامات و نمایندگان پارلمان پاکستان را برعهده داشت و در این جلسه بانوان نخبه پاکستانی نقطه نظرات خود در حوزههای مختلف و در ارتباط با همکاریهای ایران و پاکستان عنوان کردند.
همچنین در جلسهای جداگانه که با حضور یک هزار نفر از بانوان شاخص و تاثیرگذار و ساختارساز در حوزههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و رسانهای، فعالان قرآنی، اساتید و نخبگان برگزار شد، علمالهدی با همراهی «عاصفه بوتو زرداری» دختر رئیسجمهور پاکستان حاضر شد و پای صحبتهای پرشور زنان نخبه پاکستان درباره قدرت منطقهای ایران، جایگاه زنان و ضرورت توسعه همکاریهای فیمابین نشست.
از دیگر برنامههای مهم سفر همسر رئیسجمهور به پاکستان، انجام ۲ مصاحبه اختصاصی با رسانههای پاکستانی در اسلام آباد بود که در آن به جایگاه والای زنان ایران در حوزه علم و فناوری، همکاریهای بین دو کشور و برنامههای ایران برای ارتقای بیش از پیش جایگاه زنان، همچنین به مساله فلسطین و لزوم اتحاد ملتهای مسلمان برای مقابله با تجاوزگریهای رژیم صهیونیستی تاکید شد.
همسر رئیسجمهور با همراهی خانم عاصفه زرداری دختر نخست وزیر این کشور، همچنین در راستای فعالیتهای اجتماعی خود در موسسه خیریه «سوییت هوم» که در زمینه نگهداری و آموزش و توانمندسازی ایتام در اسلامآباد فعالیت میکند حاضر شد و در جریان فعالیتهای این خیریه قرار گرفت.
روز دوم سفر آیتالله رئیسی و هیات همراه به پاکستان با سفر به شهر لاهور پایتخت فرهنگ و تمدن این کشور همراه بود. همسر رئیسجمهور در بدو ورود به کراچی مورد استقبال «مریم نواز شریف» سروزیر ایالت پنجاب قرار گرفت و سپس با همراهی وی در نشست فعالان قرآنی این شهر شرکت کرد. دیدار با فعالان و نخبگان علمی، اجتماعی و دینی لاهور و همچنین حضور در دانشگاه
اقتصاد لاهور و سخنرانی با موضوع سبک زندگی اسلامی و هنر زنانه زیستن از جمله برنامههای حضور چند ساعته این استاد دانشگاه در شهر لاهور بود.
علمالهدی با همراهی «مریم نواز شریف» و نوه اقبال لاهوری در دانشگاه اقتصاد لاهور حاضر شد و نمایشگاه فرهنگی هنری این دانشگاه را افتتاح کرد و در جریان برنامههای علمی، فرهنگی و هنری این دانشگاه قرار گرفت.
وی سپس در برنامه ویژهای که به معرفی کتاب «هنر زنانه زیستن» اختصاص داشت حضور به هم رسانید.
در پایان سفر به لاهور، جمیله علیالهدی با حضور در خانه فرهنگ ایران در پایتخت فرهنگ و ادب پاکستان حاضر شد و در جمع پرشور فعالان دینی و فرهنگی و اجتماعی این شهر در حالی حاضر شد که شرکتکنندگان در این مراسم با شعارهای حمایتی از حضور وی استقبال پرشوری به عمل آوردند.
همسر رئیسجمهور پس از انجام برنامههای فشرده در لاهور که شامل پنج برنامه اصلی بود، این شهر را به مقصد کراچی ترک کرد و در این شهر نیز مورد استقبال «عاصفه زرداری» دختر رئیسجمهور قرار گرفت.
وی در کراچی در همایش اشک مریم و ویژه برنامههای فلسطین در خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران شرکت کرد. حضور در این همایش در حالی انجام شد که علی رغم شرایط خاص امنیتی حدود ۶۰۰ نفر از نخبگان و فعالان حوزه دفاع از حقوق فلسطین این شهر در همایش حضور یافتند. در این همایش خانم «صابر ابومریم» دبیرکل بنیاد فلسطین پاکستان و استاد دانشگاه نومل، خانم «سنا خان» استاد دانشگاه حقوق کراچی و فعال حقوق بینالملل در موضوع فلسطین نیز حضور داشتند.
جمیله علمالهدی ضمن سخنرانی در این نشست، کسب آموزش و ارتقا برای بانوان را بسیار مهم ارزیابی کرد، اما تربیت را دارای اهمیت بسیار بالاتری ارزیابی کرد.
وی تاکید کرد: بانوان و مادران در جامعه میتوانند با تعلیم و تربیت جامعه خوب و مترقی را پرورش دهند.
همسر رئیسجمهور در این همایش همچنین به موضوعات مربوط به حقوق حقه ملت مظلوم و مقتدر فلسطین و نسبت به موضوعات فرهنگی و اجتماعی و تهدیداتی که غرب نسبت به جوامع اسلامی دارد، هشدار داد.
از دیگر برنامههایی که همسر رئیسجمهور در آن حضور به هم رسانید، شرکت در سمینار «نقش زنان مسلمان در فرهنگ و تمدن اسلامی» بود که به همت خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران و با مشارکت گسترده اساتید و نخبگان علمی دانشگاه دولتی کراچی برگزار شد. در این همایش از ترجمه اردوی کتاب «هنر زنانه زیستن» این استاد دانشگاه رونمایی شد؛ این در حالی است که این کتاب هم اکنون به زبانهای انگلیسی، عربی، روسی، اردو و برخی زبانهای دیگر نیز ترجمه شده است.
علمالهدی در این نشست با اشاره به اینکه زنان در ایران در همه عرصههای زندگی و اجتماع فعال هستند تاکید کرد: زنان ایرانی نقش مهمی در نهادهای آموزشی، دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی، عرصههای سیاسی و فرهنگی دارند.
وی افزود: نقش آفرینی پررنگ زنان ایران به پشتونه حمایت و همراهی مردان صورت گرفته است.
این استاد دانشگاه بهشتی با تاکید بر اینکه ایران اسلامی متولی فرهنگ و تمدن اسلامی است و احترام به زن در فرهنگ ما همراه با ارزشهای اخلاقی و اسلامی است؛ تصریح کرد: در جامعه ما عفاف، حجاب و حیا به عنوان بخشی از هویت زنان مورد احترام و توجه ویژه قرار دارد.
علمالهدی نسبت به تهاجم فرهنگی دشمن در جوامع اسلامی و ضرورت هوشیاری مسلمانان هشدار داد و تاکید کرد: اینکه استعمار غرب از یک سو مدعی آزادی بیان است و از سوی دیگر رسانهها را از پخش سخنان رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای منع میکند، نشان از دورویی و دوگانگی غرب در بحث آزادی بیان دارد.
همسر رئیسجمهور با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب، قرن آتی را قرن سیطره اسلام خواند.